تاسیسات الکتریکی ساختمان

تاسیسات الکتریکی ساختمان یکی از مهم ترین بخش های یک ساختمان محسوب میشود. یک روز صبح از خواب بلند می‌شوید و می‌بینید سیستم برق ساختمان شما دچار مشکل شده‌است و قطع است‌. با خراب شدن تاسیسات الکتریکی ساختمان دسترسی شما به بیشتر امکانات ساختمان محدود خواهد شد زیرا تمام امکانات ساختمان مثل آیفون، سیستم گرمایی، سیستم روشنایی، آسانسور و… همه به تأسیسات‌برقی‌ساختمان وابسته‌ می‌باشد. با شناخت بخش‌های مختلف سیستم برقی ساختمان و کمک‌گرفتن از افراد متخصص و متبحر می‌توان این مشکل را برطرف نمود.

تاسیسات برقی و الکتریکی ساختمان شامل چه مواردی است؟

تاسیسات برقی ساختمان جزء مهمترین و ضروری‌ترین نیاز‌های ساختمان می‌باشد. زیرا تمام آرامش و آسایش ساکنین ساختمان که شامل سیستم حرارتی و بهداشتی ساختمان می‌باشد به این سیستم وابسته‌است. تأسیسات ساختمان شامل دو گروه می‌باشد که عبارتند از:

• تاسیسات مکانیکی
• تاسیسات الکتریکی

تاسیسات برقی و الکتریکی ساختمان شامل سیستم روشنایی، اطفاء حریق، تلفن، آنتن مرکزی و منبع تغذیه اضطراری و…. می‌باشد. در واقع تاسیسات الکتریکی ساختمان برق مورد نیاز برای روشنایی، حرارت و سایر ضروریات داخلی را فراهم می‌سازد. در هنگام نصب این سیستم باید نکات ضروری رعایت گردد. این سیستم دارای انشعاباتی است که در قسمت داخلی ساختمان توزیع شده‌است.

• سیستم روشنایی 

این سیستم مطابق با مقررات ملی ساختمان در مسیر راهرو‌ها و مسیر‌های خروجی پله، آسانسور و قسمت‌های دیگر و مکان‌هایی که در محل ورود و خروج قرار گرفته‌اند قرار دارد و شدت روشنایی در این فضا‌ها باید مشخص و معین باشد و معمولاً در حد حداقل ۱۰ لوکس می‌باشد. همچنین برای ممانعت از برق گرفتگی در استخر و سونا ترانس‌کاهنده بکار برده‌می‌شود.

• تابلو برق

یک جایگاه فلزی یا غیرفلزی می‌باشد که در آن وسیله‌های اندازه‌گیری تنظیم و کنترل‌کننده کنار همدیگر قرار می‌گیرند تا با کمک هم کنترل و انتقال و توزیع انرژی الکتریکی را بر عهده بگیرند.

• سیستم اطفاء حریق 

این سیستم در هنگام ایجاد حادثه آتش سوزی باعث مهار آتش می‌شود و از تلفات جانی جلوگیری می‌کند و همچنین باعث کم شدن آتش سوزی می‌گردد. در واقع سیستم اطفاء حریق با مهار مثلث آتش که شامل سوخت، گرما و اکسیژن می‌شود از آتش سوزی بیشتر جلوگیری می‌کند. یکی از ویژگی هایی که باید برای هر ساختمان لحاظ شود، هوشمند سازی ساختمان است که در زمان وقوع آتش سوزی و حوادث این چنینی، سیستم اطفاء حریق به سرعت فعال شود تا از بروز حوادث دیگر جلوگیری کند. 

• منبع تغذیه اضطراری

این سیستم زمانی که با خاموشی‌های ناگهانی در ساختمان روبرو می‌شویم شامل یک منبع تغذیه می‌باشد که سیستم‌های الکتریکی را طراحی کرده و برق مورد نیاز را فراهم می‌سازد.

• آنتن مرکزی ساختمان

در واقع همان مستر می‌باشد که تمام تلویزیون‌های موجود در یک مجتمع را به طور همزمان به تعداد زیادی از کانال‌های تلویزیونی وصل می‌کند. در واقع این سیستم در یک زمان چندین تلویزیون را به وسیله یک آنتن مرکزی به شبکه‌های مختلف متصل می‌سازد. عملکرد این آنتن‌ها به این صورت است که سیگنال‌ها را از مرکز گرفته و آن را برای همه افرادی که در یک مجتمع دارای تلویزیون هستند ارسال می‌کنند.

• آیفون تصویری

با آمدن آیفون تصویری باز کردن درب منزل بر روی افراد بسیار آسان شده است زیرا فرد می‌تواند از داخل منزل تصویر شخصی را که در بیرون وجود دارد ببیند و درب ساختمان را براحتی با فشار یک دکمه برای او باز کند. در حالی که در قدیم این امکان وجود نداشت. آیفون‌های تصویری این امکان را برای شخصی که در منزل حضور دارد یا صاحب خانه فراهم می‌کنند که تصویر شخصی که در خارج از منزل زنگ در را می‌زند ضبط کند و می‌توان آن‌ را طوری تنظیم کرد که بر روی موبایل هم قابل کنترل باشد.

• الکترو پمپ

در اکثر ساختمان‌ها به علت وجود تعداد زیاد طبقات فشار آب کم می‌باشد و به طبقات بالایی معمولاً یا آب نمی‌رسد یا میزان فشاری که به طبقات بالایی می‌رسد بسیار کم است. برای کنترل و برطرف کردن این مشکل مهم‌ترین کار انتخاب نوع الکتروپمپ می‌باشد که بستگی به ابعاد ساختمان، تعداد شیر‌ها، مقدار آب مصرفی و تعداد طبقات دارد.

مراحل نصب و راه‌اندازی تاسیسات برقی ساختمان

انجام تاسیسات الکتریکی ساختمان شامل مراحلی می‌باشد که باید پله به پله و پیوسته انجام می‌گیرد که در زیر به آن اشاره می‌کنیم.

1. اولین مرحله مشخص نمودن محل قرارگیری تجهیزات برقی در ساختمان می‌باشد.

2. دومین مرحله بوجود آوردن شیار بر روی دیوار می‌باشد که هدف از این کار ایجاد فضایی برای عبور دادن لوله‌های برق و نصب پریز‌ها است. همچنین برای کف و سقف نیز عمل شیار زنی انجام می‌گیرد تا لوله‌های خرطومی از این شیار‌ها رد شود. بعد از جاگذاری لوله‌ها و کلید و پریز‌ها، سطح دیوار توسط گچ و خاک پوشانده می‌شود. ایجاد شیار‌ها باید در یک سطح استاندارد انجام می‌گیرد. معمولاً برای ایجاد شیار‌ها بر روی بتن از بتن کن استفاده می‌کنند.

3. مرحله بعدی نصب کلید و پریز می‌باشد. بعد از سنگ کاری و سرامیک و کار‌های کاشی و رنگ‌آمیزی دیوار، کلید و پریز‌ها باید نصب شود. معمولاً نصب کولر و هود بعد از کارگزاری کلید و پریز انجام می‌گیرد.

4. در مرحله آخر تأسیسات برقی ساختمان نوبت نصب تجهیزات روشنایی می‌باشد که شامل وصل کردن برق و تابلو برق اصلی و سیم کشی روکار و توکار ساختمان و تست پریزها می باشد.

در واقع تابلو برق جایگاهی است که تجهیزات برقی را در خود جای می‌دهد. تجهیزات شامل سیم، کابل، کلید‌های برق و سایر تجهیزات مربوط به برق می‌باشد. در واقع تابلو برق باید محکم باشد و کیفیت خوبی داشته باشد تا از اتلاف انرژی جلوگیری شود. همچنین حمل و نقل آن راحت باشد و با رنگ و دکوراسیون ساختمان از نظر ظاهری مطابقت داشته باشد.

همچنین تست کلید پریز‌ها است که توسط دستگاه تست مخصوص برق انجام می‌گیرد. یک دستگاه ساده که چراغ‌هایی بر روی آن تعبیه شده و با روشن و خاموش شدن چراغ‌ها جابجایی فازو نول در آن مشخص می‌شود.

نکاتی که باید در تاسیسات برقی ساختمان در نظر داشت

 

 

1. برای انجام یک برق کشی درست و اساسی باید این امر را به دست افراد متخصص سپرد. از عوامل مهمی که در راه‌اندازی تاسیسات الکتریکی ساختمان بسیار مهم است رعایت نکات ایمنی می‌باشد. برق کشی ساختمان در واقع جزء مراحل ابتدایی ساختمان به حساب می‌آید که باید قبل از انجام گچ کاری و به‌طرز درستی انجام گیرد‌.
   محل نصب آیفون و تابلو‌ها در فاصله 1/60 متری می‌باشد.
2. برای نچسبیدن لوله‌ها به پشت کاشی باید شیار زنی انجام داد.
3. پس ازنصب لوله‌ها باید در مقابل ضربه محافظت شود و یا از ورود ملات به داخل آن جلوگیری شود.
4. برای ایجاد شیار، شیار زن برقی به کار برده شود تا به دیوار‌ها آسیبی نرسد.
5. فیوز‌ها از یک برند باشد.
6. پس از قرار دادن لوله‌ها در مکان اصلی با سیم مفتولی بسته شوند.
7. به وسیله ترمینال سیم‌های برق به همدیگر متصل شوند.
8. توسط چسب لوله‌ها به همدیگر اتصال پیدا کنند.
9. تست پریز‌ها تنها به وسیله فازمتر کافی نیست چون ممکن است در سیم نول قطعی وجود داشته باشد.
10. خم کردن لوله به اندازه‌ای که آسیبی به آن وارد نشود انجام گیرد.
11. .معمولاً برای قطر‌های بالاتر از ۲۵ سانتی‌متر از دستگاه مخصوص استفاده می‌شود.
12. فاصله لوله‌های برق از بقیه لوله‌ها مثل آب و گاز باید حداقل ۱۵ سانتیمتر باشد.
13. لوله‌ها در فاصله مساوی از هم قرار می‌گیرند.
14. بیشترین مقدار خم در مسیر لوله‌ها ۳۶۰ درجه پایان یابد.

نحوه مراقبت و نگهداری از تاسیسات برقی

منظور از مراقبت از تاسیسات ساختمانی الکترونیکی پیدا کردن و برطرف کردن عیوب قطعات و کمک به عملکرد بهتر آن می‌باشد. در واقع این عمل برای جلوگیری از آتش سوزی تاسیسات و برق گرفتگی انجام می‌شود. نصب درست کلید و پریز باعث می‌شود تا قطعات کار خود را به درستی انجام دهند و اتصال یا قطعی برق به دلیل اشکال در سیستم داخلی کلید و پریز ایجاد نشود. مراقبت از تاسیسات برقی ساختمان بسیار مهم می‌باشد. با سرکشی به تابلو برق‌ها مثل موتور خانه، کنتور برق و تأسیسات خازنی می‌توان از آسیب به تاسیسات الکترونیکی ساختمان پیشگیری کرد. مراقبت از سیستم برقی ساختمان باعث می‌شود تا آرامش ساکنین ساختمان همواره فراهم باشد.

طراحی تاسیسات برقی ساختمان چگونه است؟

طراحی تاسیسات الکتریکی ساختمان دارای فرآیندهای مختلفی است. این فرآیندها شامل بررسی نیازهای برقی ساختمان، محاسبه بارهای مصرفی، انتخاب تجهیزات و سیم کشی مناسب، و تهیه نقشه های اجرایی است. طراحی تاسیسات برقی ساختمان باید توسط مهندس برق انجام شود. البته که در پروژه‌های بزرگ، نیازمند چندین مهندس و تیم اجرایی است.

مراحل طراحی تاسیسات برقی ساختمان عبارتند از:

بررسی نیازهای برقی ساختمان

مهندس برق نیازهای برقی ساختمان را بررسی می کند. این نیازها شامل روشنایی، پریز برق، سیستم های حفاظتی، و سیستم های کنترلی است.

محاسبه بارهای مصرفی

مهندس برق بارهای مصرفی ساختمان را محاسبه می کند. این بارها شامل بار روشنایی، بار پریز برق، بار سیستم های حفاظتی، و بار سیستم های کنترلی است.
انتخاب تجهیزات و سیم کشی مناسب: در این مرحله، مهندس برق تجهیزات و سیم کشی مناسب را انتخاب می کند. این تجهیزات شامل ترانسفورماتور، تابلو برق، سیم و کابل، و کلید و پریز است.

تهیه نقشه های اجرایی

در مرحله آخر نیز مهندس برق نقشه های اجرایی تاسیسات برقی ساختمان را تهیه می کند. این نقشه ها شامل نقشه های سیم کشی، نقشه های تابلو برق، و نقشه های روشنایی است.
پس از طراحی تاسیسات برقی ساختمان، نقشه های اجرایی باید به تأیید مهندس ناظر ساختمان برسد. پس از تأیید نقشه ها، می توان عملیات اجرایی تاسیسات برقی ساختمان را آغاز کرد.

هزینه اجرای تاسیسات برقی ساختمان

عوامل متعددی بر قیمت اجرای تاسیسات برقی ساختمان تأثیر می‌گذارند. برای بهتر درک این موضوع، به عوامل زیر توجه کنید:

1. وسعت پروژه ساختمانی

مساحت ساختمان معمولاً با هزینه اجرای تاسیسات برقی مستقیماً مرتبط است. هرچه ساختمان بزرگتر باشد، هزینه نیز بیشتر خواهد بود.

2. پیچیدگی یا سادگی پروژه

پروژه‌های ساختمانی با پیچیدگی بیشتر در نصب تاسیسات برقی معمولاً هزینه بیشتری دارند. به عنوان مثال، در صورتی که ساختمان دارای سیستم‌های آتش نشانی یا سیستم‌های اتوماسیون هوشمند باشد، هزینه اجرای تاسیسات برقی افزایش خواهد یافت.

3. نرخ روز لوله، سیم و کابل و سایر تجهیزات

قیمت تجهیزات مورد نیاز برای اجرای تاسیسات برقی به صورت روزانه تغییر می‌کند. این نرخ‌ها بر هزینه کل پروژه تأثیر دارند.

4. محل اجرای پروژه

محل اجرای پروژه نیز بر قیمت تاسیسات برقی تأثیر می‌گذارد. هزینه اجرای تاسیسات برقی در مناطق مختلف کشور ممکن است متفاوت باشد. به عنوان مثال، هزینه اجرای تاسیسات برقی در شهرهای بزرگ ممکن است بیشتر از مناطق روستایی باشد.

سخن پایانی برای تاسیسات برقی ساختمان

تاسیسات برقی ساختمان مراحل ضروری در ساخت ساختمان به حساب می‌آید. در واقع طراحی و سیم کشی برق داخلی ساختمان را تاسیسات الکتریکی ساختمان می‌گویند. تاسیسات برقی ساختمان شامل سیستم تابلو برق و آسانسور، آنتن مرکزی، سیستم اطفاء حریق، سیستم پمپ و غیره می‌باشد که کنترل و نگهداری درست و به موقع از این تاسیسات باعث عمر طولانی‌تر آن و رفاه بیشتر ساکنین ساختمان می‌شود.